Testindicaties

Het meten van het aantal erytrocyten in het bloed is essentieel voor het evalueren van hematologische parameters. Deze bepaling wordt doorgaans uitgevoerd als onderdeel van een volledig bloedbeeld bij de diagnostiek van onder andere vermoeidheid, anemie en malabsorptiestoornissen.

(Patho-)fysiologie

Erytrocyten worden geproduceerd in het beenmerg uit totipotente stamcellen die differentiëren in de erytropoëtische lijn. Tijdens de rijping synthetiseren deze cellen intensief hemoglobine en verliezen geleidelijk hun celorganellen. De laatste precursor, de reticulocyt, verliest zijn kern en behoudt slechts enkele mitochondriën en Golgi-apparaten. Na vrijlating in de circulatie verliezen reticulocyten binnen enkele dagen hun resterende organellen en rijpen ze tot volwassen erytrocyten.

Betekenis van het resultaat

De interpretatie van erytrocytenaantallen moet rekening houden met variaties door leeftijd, fysiologische toestand, zwangerschap, etnische afkomst en hoogte boven zeeniveau.

Verhoogde waarden (erytrocytose)

• Primaire polycythemie: Polycythaemia vera, een myeloproliferatieve aandoening die leidt tot overproductie van erytrocyten.
• Secundaire erytrocytose: Reactieve toename van erytrocyten als gevolg van chronische hypoxie, zoals bij ernstige hart- of longaandoeningen, slaapapneusyndroom of verblijf op grote hoogte. 
• Roken: Kan leiden tot verhoogde erytrocytenwaarden door chronische blootstelling aan koolmonoxide, wat resulteert in weefselhypoxie en stimulatie van erytropoëse.
• Hemoconcentratie: Bijvoorbeeld bij dehydratie, waarbij een verminderd plasmavolume leidt tot een relatieve toename van het erytrocytenaantal.

Verlaagde waarden (anemie)

• Nutriententekorten: Deficiënties in ijzer, vitamine B12 of foliumzuur kunnen de erytropoëse verstoren en leiden tot anemie. 
• Chronisch bloedverlies: Bijvoorbeeld door gastro-intestinale ulcera of hevige menstruatie, wat resulteert in ijzergebreksanemie.
• Hemolytische anemieën: Verhoogde afbraak van erytrocyten door erfelijke aandoeningen zoals sferocytose of door auto-immuunprocessen.
• Beenmerginsufficiëntie: Aandoeningen zoals aplastische anemie waarbij het beenmerg onvoldoende erytrocyten produceert. 
• Chronische ziekten: Inflammatoire aandoeningen of maligniteiten kunnen leiden tot anemie van chronische ziekten door verstoring van de ijzerhomeostase en erytropoëse.
• Hemodilutie: Bijvoorbeeld tijdens zwangerschap of bij overhydratie, wat leidt tot een verdunning van het bloed en een relatief lagere erytrocytenconcentratie.

Het is cruciaal om afwijkende erytrocytenwaarden te interpreteren in de context van klinische bevindingen en aanvullende laboratoriumresultaten om de onderliggende etiologie te bepalen en een passende behandeling te initiëren.